Verslag dag 4: Pieterpad etappe 6 van Schoonloo naar Sleen.

We kiezen ervoor deze etappe vanaf een accommodatie te starten, die niet direct bij het startpunt ligt. Daarom nemen we eerst de auto naar het eindpunt in Sleen, en zetten daar onze fietsen neer. Dan rijden we naar het beginpunt, en gaan we het Pieterpad lopen. Na de wandeltocht fietsen we dan weer terug naar de auto.

We beginnen deze ochtend in een klein en stil wereldje, met zonnige vooruitzichten. Op de openbare parkeerplaats in Schoonloo zien we wat andere vroege vogels zich klaarmaken voor een wandel of fietstocht.

Boswachterij Schoonloo ligt op de Rolderrug en lag lange tijd vol met stenen aangevoerd uit Scandinavië. Dit gebeurde tijdens het voorlaatste ijstijdvak, Saalien genoemd en duurde van 238 tot 126 duizend jaar geleden. In de vorige eeuw hebben mensen uit de werkverschaffing er onder andere flintwegen van gemaakt. Nu komt het Pieterpad over zo'n flintweg en we kijken we omlaag naar de stenen met 1000 kleuren die langzaam onder onze voeten doorglijden.

Na boswachterij steken we dwars door drie akkers naar het volgende natuurgebied. Volgens de legende wordt dit gebied bewoond door de twee reuzen Ellert en Brammert.

Niet veel later lopen we het natuurgebied dat tussen de gehuchtjes De Kiel en Wezuperbrug ligt. Dit is het bos waar het sprookje van de reuzen Ellert en Brammert zich af zou hebben gespeeld.

Zoals met elk volksverhaal dat van mond tot mond overgebracht wordt, zijn er verschillende fantasierijke versies van het verhaal. Maar de strekking blijft wel altijd dezelfde.

408 jaar geleden leefden op het Ellertsveld twee meedogenloze Reuzen. Het waren vader en zoon, Ellert en Brammert. Ze maakte vanuit hun hol het Ellertsveld onveilig. Elke voorbijganger werd met een systeem van lange touwtjes en belletjes opgespoord en beroofd. Toen de 2 op een es van het gehuchtje Orvelterveen het mooie meisje Marieke zagen, hebben ze haar ontvoerd. In hun hol moest ze 7 jaar lang klusjes voor de twee opknappen. Terwijl het roven gedaan werd door de één, bleef de ander over Marieke waken. Op een dag toen één van de belletjes weer rinkelde ging Brammert polshoogte nemen. Marieke was net begonnen om Ellert te scheren en greep haar kans te ontsnappen. Ze sneed de keel van Ellert door en rende naar huis. Brammert zag bij terugkomst wat er gebeurd was en zette woedend de achtervolging in. Hij kon haar niet meer inhalen. De volgende morgen zag men dat er in de deur, die het meisje achter zich had dichtgetrokken, een grote bijl was blijven steken. Alle inwoners van Orvelterveen zijn uit angst voor de wraak van Brammert uit het dorpje gevlucht.

Van het gehuchtje Orvelterveen zijn bij onderzoek in 1911 lemen vloeren teruggevonden. Het lag tussen de Kiel en Orvelte en het Pieterpad komt hier in de buurt.

In Schoonoord ligt ook het openluchtmuseum Ellert en Brammert. In de klas van het pittoreske schooltje op het museum, wordt dit verhaal nog altijd door vrijwilligers verteld.

De kans bestaat dat je schaapjes tegenkomt die de kleinere heideveldjes hier begrazen. Het Pieterpad komt door dit graasgebied heen en je loopt prachtig tussen twee meren.

Leuk om te weten: Hier op nog geen 200 meter ten oosten van het Pieterpad ligt een gletsjerkuil. Dit is een ronde “krater” die in de permafrostperiode door ijs werd gevormd. Onder het oppervlak bevond zich een lensvormige ijsmassa die de bodem omhoog duwde. Toen het ijs smolt, liep het water weg en zakte de grond in. Zo ontstond de gletsjerkuil, ook wel een pingoruïne genoemd.

We verlaten dit "sprookjes bos" en steken het Oranjekanaal over om in het zuidelijke deel van het Sleenerzand te komen.

Het Pieterpad gaat over de brug rechts, en loopt een paar honderd meter langs het kanaal, om dan links het Sleenerzand natuurgebied in te lopen. Niet veel verder kom je langs een afgezet open stuk waar we 2 Schotse hooglanders zien staan. Zichtbaar genieten ze van het paarse uitzicht.

Tussen 1976 en 1983 zette Toos, samen met haar wandelvriendin Bertje Jans het Pieterpad uit. Dit langste afstand wandelpad van Nederland is sinds die tijd ook uitgegroeid de bekendste. Toos (geboren te Leiden 30-6-1915 – overleden te Tilburg 5-1-2004), heeft de route in 1978 initieel uitgezet voor haar kinderen en bekenden. Pas in 1983 zou de officiële opening van het Pieterpad plaatsvinden.

Het beeld heet "Blick in den Stein" en bestaat uit 6 ton Graniet. Het is gemaakt door kunstenaar Joachim Karbe, en werd in 2004 onthuld door Bertje Jans. Tien meter voor het beeld ligt de plaquette met de afbeeldingen van de 2 vriendinnen.

Op het Sleenerzand natuurgebied zijn meerdere historische bijzonderheden te melden. Er liggen tientallen grafheuvels en de grotere "galgenberg". Verder ligt hier het enige hunebed in Nederland dat een eigen naam heeft gekregen: de Papeloze Kerk. Ook zij er verschillende plekken historisch verbonden met de tweede wereld oorlog. Zo is er een onderduikershol en het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van een neergeschoten Engelse Halifax bommenwerper.