Hunebedden bezoeken

De stenen van hunebedden lagen vroeger onder de grond. Je liep dan naar beneden om onder de poortsteen je entree te maken. Het dak was gemaakt van de zware dekstenen, terwijl de afgevlakte draagstenen de zijkanten vormden. Als vloerbedekking een legde men een keienvloer met gruis. Aan het einde van de gang werd een afgevlakte sluitsteengeplaats. Voorts werden er met kleine dfn>stopstenen eventuele gaten opgevuld.

Hunebed boven- en zij aanzicht.

Aan de voet van de dekheuvel, werden de kleinere kransstenen geplaatst. Doordat mensen deze gemakkelijk konden verplaatsen, zijn deze in de loop der tijd vaak weggehaald om elders te gebruiken.

Waar is het mooiste hunebed?

Onderstaande tabel geeft de mooiste hunebedden aan. We kijken dan naar huidige staat, grote en ligging in de omgeving.

#	hunebed	score
1	D27 Borger
2	D53 Havelte
3	D18 Rolde
4	D45 Emmerdennen
5	D49 Sleenerzand
6	D43 Emmen Schimmeres
7	D49 "Papeloze Kerk" Sleenerzand

Hunebed D27 in Borger. Met rechts op de achtergrond het Hunebedcentrum.

Vele mensen zullen het met mij eens zijn dat dit hunebed het mooiste en indrukwekkendst is.

Er zijn zelfs verschillende redenen aan te geven waarom dat zo is. Op de eerste plaats is het met 22,55 meter lengte, de langste van allemaal. Voorts heeft ie ook nog eens de zwaarste deksteen van 20 ton. Verder is het opmerkelijk is dat deksteen 5+6, 2 helften van dezelfde steen zijn.

Als je meer te weten wil komen over hunebedden, is dit dé plek! Je kan hier namelijk ook naar het Hunebedcentrum.

Borger en haar glooiende omgeving is prachtig en bezaaid met hunebedden. Op deze wandeling over de hondsrug kan je er maar liefst 8 bezoeken!

Dit op 1 na grootste hunebed is 18,90 meter lang en heeft 9 dekstenen. Het is door onderzoeker van Giffen tot 2 x toe gerestaureerd.

Onderzoek en vondsten D53.

De eerste keer in 1918 heeft er groot grond onderzoek plaatsgevonden, en zijn er vele (scherven van) trechterbeker-potten gevonden. Ook heeft men kralen, bijlen en crematie resten gevonden. In die tijd lag de kelder nog bedekt met platte roodachtige stenen en fijn gestampt granietgruis.

De 2e keer, ging het om het herstel als gevolg van de 2e wereld oorlog: De bezetter had de stenen in kuil gegooid, omdat er een vliegveld moest komen.

De vele vondsten, samen met recentelijke onderzoeken hebben een tipje van haar onwetendheid sluier opgelicht: Zo is nu bekend dat het hunebed in 3300 v. Chr. gebouwd is. Verder is het 600 jaar lang, tijdens de duur van de trechterbeker cultuur, gebruikt als grafkamer. In deze periode, zijn er 135 doden bijgezet. Dit zijn zowel volwassenen als jongeren. Tussen het verbrande botmateriaal zijn ook 2 berenklauwen gevonden. De sluier blijft liggen over het antwoord op de vraag of het hier om jachttrofeeën gaat.

Uniek hunebed

Uniek aan dit hunebed zijn haar drie sluitstenen. Normaal is er altijd maar een sluitsteen aan elke kant. Maar hier is er tijdens de bouw voor gekozen om aan de linker zijde, één grote met daarnaast twee kleine te plaatsen.

Hunebed D53 heeft 3 sluitstenen. Links op de foto kan je de grote, en daarnaast één kleine zien.

Ligging in de natuur.

D53 ligt op nog geen 200 meter van D54. Dit hunebed is iets kleiner en heeft 6 van de oorspronkelijk 7 dekstenen. Samen liggen ze aan de voet van de 19 meter hoge Havelterberg.

Hunebed D53, komende vanaf de Havelterberg.

Deze hunebedden liggen aan de rand van het grote natuurgebied Holtingerveld. Hier is de heide prachtig paars in de nazomer, en een bezoek meer dan waard! Mede hierom staat dit hunebed dan ook op de 2e plaats.

Dit hunebed blinkt uit om haar vorm. Met name de symmetrie valt gelijk op.

Hunebed D18 Rolde

Hunebedden zijn in het verleden regelmatig door mensenhanden aangepast. Wat er meestal het eerste gebeurde was dat de grond van de dekheuvel uitgegraven werd, nieuwsgierig naar wat er te vinden was. De meeste hunebedden zijn nu, als een skelet van een bouwwerk, geheel boven de grond.

De gegroepeerde stenen werden ook nogal eens door waanideeën in een kwaad daglicht gezet. Met name in de middeleeuwen dwaalden hier heksen, of had de duivel zelf ze daar neergegooid.

Dat de hunebedden in Rolde er relatief goed bij liggen is daarom ook bijzonder. Temeer om dat de middeleeuwse kerk er vlak bij staat. De gemeenschap in Rolde was wellicht wat milder ten opzichte van de steenhopen.

Dit hunebed is, met 18,5 meter, het op 2 na grootste hunebed van Nederland. Het ligt prachtig in het heuvelachtige Emmerdennen op een zandberg. Het heeft 6 van de 9 dekstenen. De vele kransstenen zijn gereconstrueerd in 1957.

Hunebed D45 Emmerdennen.

Het Emmerdennen natuur gebied ligt tegen het centrum van Emmen aan. We hebben er onlangs nog een afwisselende wandeling gemaakt. D45 ligt op ongeveer 10 minuutjes lopen van het station Emmen.

Koning Lodewijk Napoleon, zou hier met zijn paard op de grootste deksteen gesprongen zijn. Er is daardoor een scheur in de steen gekomen, maar of dat waar is zullen we nooit weten.

Dit hunebed is uniek in Nederland, want deze formatie stenen is wat men een langgraf noemt. Uit de trechterbekercultuur komen ze o.a. in Duitsland voor, maar dit is het enige langgraf in Nederland. Onder de lokale bevolking staat het bekend onder de naam "Bruyn Stien".

Langgraf schimmeres

Deze lange krans heeft grote stenen die rechtop in een ovaal vorm staan. De krans is zo'n 40 meter lang, en 7 meter breed. Hierin liggen dan weer 2 hunebedden. Daarmee is het het langste bouwwerk van Nederland uit de prehistorie.

Hunebed D43 Schimmeres.

De Nabershof

D43 ligt achter wat volktuintjes in de bosjes. Bij de parkeerplaats staat De Nabershof. Een pittoreske Saksische boerderij uit 1681. Hier ontdek je hoe men leefde rond 1900. Zowel binnen als buiten vind je erfgoed dat door 't Volk van Grada' tentoongesteld wordt.

In het nieuwe pand ernaast, vind je informatie over de Hondsrug. D43 staat in het zuidelijke gedeelte van de rug en loopt tot aan Groningen omhoog.

Hunebed D49 is de enig hunebed die een eigen naam heeft: De Papeloze kerk. Tot aan de reconstructie in 1959 was dit hunebed in zeer vervallen staat. Veel stenen waaronder de reuzen deksteen van 25.000 kilo, moesten van andere plaatsen uit Drenthe opgehaald worden.

Nu is wel goed is te zien hoe een hunebed er 5000 jaar geleden uitgezien heeft. De helft van het hunebed zit namelijk onder de dek heuvel.

Papeloze kerk

De naam Papeloze kerk (protestantse kerk) stamt uit de 16e eeuw. En deze naam is te danken aan de toen verboden protestantse hagenpreken die bij het hunebed werden gehouden.

In 1566 hield Menso Alting de preken en was een voormalig katholieke priester, ook wel "paap" genoemd. Omdat hij dus geen priester meer was kreeg deze preek plek de naam Papeloze kerk. In deze tijd stonden hier geen bomen en was deze plek meer een verhoging met stenen in een open veld zoals te zien is op oude foto's van het Sleenerzand.